RÖNESANS FELSEFESİ

    Rönesansın  anlamı ve önemi

  15.yüzyılda, Avrupa kültür çevrelerinde özellikle Latin-Cermen dünyasının öncülüğü ve çabaları ile ortaya çıkmış olan, yeni  dünya görüşlerinin, yeni değer  ölçütlerinin, hayatın bütün yönlerini, etkisi altına aldığı düşünsel ve eylemsel bir devrimdir.
   Avrupa Ortaçağının katı skolastik görüşüne karşı olan bir felsefedir. Ortaçağdan  Yeniçağa geçişi sağlayan bir dönem olarak da kabul edilmektedir.Geçiş dönemi olarak;bir yandan skolastik dönemin, bir yandan  da yeni dönemin düşüncelerini taşımaktadır.Ancak bu iki farklı düşünce sistemi,Rönesans'ın içinde başarıyla  harmanlanmıştır.
     Rönesans felsefesi;dogmatizme karşı insan aklını, özgür düşünceyi ve bilimsel  deneyi savunmuştur.Felsefe bu dönemde; din adamlarının ve kilisenin tekelinde alınıp; ait olduğu yere  yani üniversitelere bırakılmıştır.
Yine bu dönemde ,dini düşüncenin tek yanlılığı yerine çok yönlülüğü sağlayan özgür düşünce önemsenmiş ve ön plana çıkartılmıştır.Bu nedenle; skolastik felsefe, daha çok dini bir karakter sahipken, Rönesans'ta kiliseye ve dine bağlı felsefeden kopuş söz konusudur.
Ortaçağ felsefesi; kendi içinde kapalı bir sitem olup, herhangi  bir kişi  ya da toplumun  malı değildir.Yalnızca Katolik Kilisesi çevresinde toplanmış bütün Hıristiyan  topumlarının  ortak düşüncesidir. Rönesans'ta ise; daha çok tek tek felsefeler önem kazanmaya başlamıştır.

                                                    
RÖNESANS DÖNEMİNDE FELSEFİ AKIMLAR

A)HÜMANİZM
Rönesans felsefesinin en öncelikli konusu insandır. Rönesansta insana ve insana ait değerlere yönelme çabalarına, İlkçağ düşüncesinin kaynaklık ettiği bilinmektedir.İnsanı çeşitli yönleri ile,  hem varlık yapısı ve koşulları, hemde ürettiği değerleri ile birlikte, öncelikli ve önemli bulan çabalara Hümanizm adı verilmektedir.

Rönesans'ın ilk belirtisi sayılan hümanizm ilk olarak İtalya'da  ortaya çıkmıştır.
Rönesans öncesinde toplum veya cemaat kişiliği önemli olup, bireylerin kimliği ve kişiliği, bu birlik içinde eritilmişken ;Rönesans'ın hümanizmi, insanın; kişiliği ile kimliği ile, bir şahsiyet, bir birey haline  dönüşmesine olanaklar sağlamıştır.Bu nedenle hümanizm; bireyci bir akımdır
B) PLATONİZM
Floransada ortaya çıkmış bir akımdır. Ortaçağ skolastiğinin aşırı Aristotelesçi tutumunabir tepki olarak ortaya çıkmış ve onun yerine;Bizans'tan İtalya'ya ulaşan Platon'a ait bilgilere  ilgi yoğunlaşmıştır.
C)ARİSTOTELİZM
Rönesans felsefesi içindeki, skolastik döneme bir tepki olarak, Padua'da ortaya çımıştır.Bu nedenle Rönesans'ta skolastik sürece damgasını vuran düşünürlere ve onların öğretilerine de karşı çıkması doğaldır.Aristoteles Ortacağın biçimlenmesinde en fazla role sahip düşünürlerden biridir.Ne var ki Aristoteles bir yandan da Antikçağ'ın en verimli döneminin , en büyük düşünürüdür.İşte bu nedenle Rönesans döneminde tamamen yadsınmamış, gözden çıkarılamamıştır.
D)ATONİZM
Rönesans'ta İlkçağ'ın atomcu görüşü yeniden canlanmıştır.Hümanist araştırmalar önce Epikuros'u ortaya çıkardıklarından, Rönesasns; atomcu görüşün esas kaynağını,Demokritos yerine Epikuros'dan almıştır.Ortaçağ Epikuros'u hazcı, putperest, doğru yoldan sapmış biri olarak görüyor ve tek yanlı değerlendiriyordu.
Röneans Epikuros felsefesinin teorik boyutunu, bütün orjinalliği ile yediden ortaya çıkarmıştır.Ortaçağda doğa, bir organizma gibi nitelendirilirken, atomculuk doğa konusunda mekanisist yanidoğa gerçeğini atomlarda ve bunların mekanik yapılanmasında bulan bir anlayış geliştirmiştir.
E)ŞÜPHECİLİK

Antikçağ'ın şüpheci tutumuna, Rönesans döneminde der astlanılmaktadır.Ancak Rönesan'ın şüpheciliği;Antikçağ'dakinen çok daha fazla geliştirilmiştir.Bu yönüyle şüphecilik yepyeni bir hayatın, yepyeni bir insanın oluşmasına katkıda bulunmuştur.Şüpheciliğin Rönesans'a en  büyük katkısı;insanın kendisini, bilgisini, değerlerini eleştirmesine olanak sağlamış

olmasıdır.